Chia sẻ

Tre Làng

KHÔNG XỬ LÝ NGHIÊM, BÁO CHÍ SẼ MẤT NIỀM TIN CỦA ĐỘC GIẢ

Báo Giao Thông

Không xử lý nghiêm, báo chí sẽ mất niềm tin của độc giả

Việc xử phạt thời gian qua cũng có tác dụng tích cực là lấy lại niềm tin của xã hội, của độc giả...

Cục trưởng Nguyễn Thanh Lâm

Ông Nguyễn Thanh Lâm, Cục trưởng Cục Phát thanh truyền hình & Thông tin điện tử (Bộ TT&TT) đã khẳng định như vậy xung quanh việc gần đây, cơ quan quản lý Nhà nước liên tiếp xử phạt các hành vi sai phạm trong hoạt động báo chí.

Không có “vùng cấm” trong xử phạt hành vi vi phạm

Gần đây, có khá nhiều “sự cố” xảy ra trong làng báo. Là một người từng có thời gian khá dài làm nghề, và trên cương vị lãnh đạo cơ quan quản lý báo chí, ông có chia sẻ gì với những người làm báo trong bối cảnh này?

Những sai phạm, sai sót trong tác nghiệp báo chí ở thời buổi nào cũng có nhưng bây giờ do có mạng xã hội, có sự giám sát của xã hội công khai và dân chủ hơn nên những sai phạm của nhà báo, cơ quan báo chí cũng được biết đến nhiều hơn.

Với sự bùng nổ của công nghệ, sự thay đổi thói quen người tiêu dùng, báo chí cũng có giai đoạn mất phương hướng trong việc đi tiếp thế nào, nên họ đưa ra nhiều thử nghiệm mới, cách làm mới với hy vọng sẽ thu hút, giữ chân người đọc. Nhưng cũng chính vì thế mà có những việc làm nhiều khi quá đà, có cách làm chưa chuẩn mực, khiến cho bên cạnh việc thu hút được người đọc thì cũng tăng tính phản cảm, thể hiện ở việc giật tít khác với nội dung bài viết để câu view, giật tít thiếu trách nhiệm, sai bản chất sự việc, dùng những từ mạnh để làm sao kéo người đọc vào…

Một lý do nữa là hiện nay, nhiều tờ báo sống bằng số lượng view và được chia sẻ doanh thu quảng cáo từ những công ty đang làm chủ môi trường mạng toàn cầu như: Google, Facebook… Do đó, có một xu hướng là bằng mọi giá phải có nhiều view, kể cả bị phạt cũng phải có view, biết giật tít không đúng nhưng vẫn làm…

Ở một khía cạnh khác, một bộ phận các cơ quan báo chí hoặc một bộ phận nhà báo, phóng viên do thiếu kinh nghiệm, chưa hiểu thấu đáo một vấn đề, nhưng do chạy theo sức ép đưa tin nhanh nên tìm cách đơn giản nhất để đưa vấn đề lên công luận trong thời gian ngắn nhất, dẫn đến cách làm báo cẩu thả, chụp mũ, nâng quan điểm. Khi đó, tác hại đến với xã hội và bản thân tòa soạn, bản thân nhà báo là không tránh khỏi.

Nhưng việc xử lý nhiều trường hợp trong làng báo thời gian qua không khỏi gây cho những người làm báo cảm giác hoạt động báo chí đang bị siết chặt, thưa ông?

Việc một số cơ quan báo chí hoặc nhà báo cho rằng, Nhà nước đang siết chặt quản lý trong lĩnh vực báo chí là một cảm xúc có thể hiểu được. Nhưng chúng tôi nghĩ rằng, phần đông anh em, những người làm báo có kinh nghiệm sẽ hiểu đây là việc làm cần thiết tại thời điểm này. Chúng ta siết chặt ở cách tác nghiệp và hành vi của mỗi phóng viên, tòa soạn để làm sao những người đó trong quá trình làm nghề ý thức hơn về trách nhiệm của mình, không tự nghĩ mình là cơ quan quyền lực, không tự nghĩ mình là đại diện cho chân lý để có những dễ dãi trong tác nghiệp, dẫn đến việc gây mất lòng tin trong xã hội, trong doanh nghiệp và trong nhiều tổ chức xưa nay vẫn tin tưởng báo chí.

"Có mạng xã hội là có thêm một công cụ giám sát hành vi của cá nhân, tổ chức và sự giám sát đó mang lại nhiều điều tốt. Sự giám sát của cộng đồng thông qua mạng xã hội làm cho các cơ quan, tổ chức và mỗi cá nhân phải ý thức hơn nữa về sự minh bạch. Tuy nhiên, trên mạng xã hội hiện nay có rất nhiều biểu hiện quá đà nhân danh sự minh bạch, nhân danh một thứ “công lý của đám đông” để rồi vi phạm vào quyền riêng tư của cá nhân và những quyền cơ bản khác”.
Cục trưởng Nguyễn Thanh Lâm

Việc xử phạt thời gian qua cũng có tác dụng tích cực là lấy lại niềm tin của xã hội, của độc giả, vì nó cho thấy không có “vùng cấm” trong việc xử phạt hành vi vi phạm. Cơ quan quản lý Nhà nước ở đây là Bộ TT&TT đã thể hiện rõ trách nhiệm, quyết tâm của mình và làm việc này với thái độ quyết liệt, tất nhiên là đều có căn cứ và có đầy đủ thông tin cần thiết để đưa ra quyết định xử phạt.

Trước đây, anh em phóng viên báo chí thường chỉ sợ mắc những sai sót về chính trị, vì sẽ bị xử phạt nặng. Nhưng bây giờ không chỉ sai về chính trị mới bị xử phạt mà cả những hành vi tác nghiệp không đúng quy chuẩn đạo đức nghề báo, hoặc đưa thông tin sai sự thật, vô trách nhiệm, vi phạm các quyền nhân thân… cũng bị xử phạt. Điều này cho thấy báo chí và công tác quản lý báo chí ở nước ta đã đến giai đoạn phát triển cao hơn, mọi việc cần phải tiếp tục được hoàn thiện và tinh tế hơn nữa.

Tới đây, không chỉ xử phạt, cơ quan quản lý Nhà nước sẽ tiếp tục siết chặt quy định sử dụng thẻ nhà báo và các giấy tờ phục vụ cho tác nghiệp báo chí sao cho những giấy tờ đó phải hợp pháp, được sử dụng đúng mục đích, vì lâu nay có nhiều trường hợp sử dụng sai quy định, làm các cơ quan cảm thấy nghi ngại, nghi ngờ về động cơ của nhà báo khi đến tác nghiệp.

Phải nhấn mạnh rằng, không ai muốn xử phạt cơ quan báo chí hay thu hồi thẻ của nhà báo, nhưng nếu như không có những việc làm quyết liệt, mạnh mẽ để thể hiện rõ quan điểm lập lại trật tự kỷ cương trong lĩnh vực này thì chúng ta sẽ mất đi một thứ lớn hơn, đó là niềm tin của độc giả, của xã hội đối với giới báo chí.

Vừa qua có một số nhà báo bị thu hồi thẻ vì do lỗi quản lý comment trên fanpage, nhưng nhiều ý kiến cho rằng, việc xử phạt lỗi này quá khắt khe vì đây không phải lỗi liên quan đến nghiệp vụ?

Đã gọi là sai phạm bị xử phạt thì tất nhiên sẽ có lần đầu tiên. Và thường người rơi vào trường hợp đầu tiên bị xử phạt sẽ có suy nghĩ như vậy.

Phải công bằng và sòng phẳng mà nói với nhau rằng, hành động của một cá nhân lên mạng nói điều không đúng sự thật, xúc phạm, nói xấu người khác làm phương hại đến lợi ích của tổ chức, cá nhân, rồi lấy sự tán thưởng của số đông làm động lực là một hành động sai trái. Những toà soạn hay những tổ chức chính thống muốn có sự tiếp xúc rộng rãi, đa chiều với công luận khi lập ra những trang fanpage không phải không biết điều đó.

Ở góc độ của một tòa soạn, khi đã biết việc một số comment trên các trang fanpage do mình quản lý đó có thể đi quá đà, rõ ràng là phải có cơ chế kiểm soát. Trên thế giới nhiều tòa soạn đã có chính sách riêng để quản lý, sàng lọc các ý kiến gửi tới qua các diễn đàn. Nhưng ở Việt Nam hiện nay, rất ít tòa soạn có thể công khai hoá quy trình kiểm soát các fanpage của mình như thế nào. Mà đã không công khai nổi thì không biết anh có dành đủ thời gian, lực lượng và công sức để kiểm soát được cái đó hay không. Đây là tiếng chuông cảnh tỉnh các tòa soạn nói chung phải nhìn nhận lại vấn đề, khi sử dụng thêm công cụ là mạng xã hội để hỗ trợ, tương tác, lấy ý kiến nhiều chiều, bên cạnh góc độ tích cực, cũng phải làm sao kiểm soát được những hậu quả tiêu cực mà chắc chắn bản thân tòa soạn cũng không mong muốn.

Báo chí đang “chạy theo” mạng xã hội

Lâu nay với những sự việc nóng bỏng, những thông tin đầu tiên thường xuất hiện trên mạng xã hội, sau đó, có khi đến vài ngày báo chí mới có thể kiểm định và đăng tải thông tin chính thống. Phải chăng thông tin trên mạng xã hội đang dẫn dắt, chi phối thông tin trên báo chí, thưa ông?

Hiện nay, nhiều phóng viên báo chí quá lệ thuộc vào mạng xã hội, tức là lấy đề tài, lấy thông tin, lấy luôn cả cảm xúc, quan điểm, ý kiến trên mạng xã hội mà gần như không làm công việc điều tra, thẩm định lại theo tác nghiệp báo chí. Hoặc nếu có điều tra thì về bản chất chỉ là để làm sao khẳng định, rằng những cảm tính ban đầu là đúng và hợp thức hóa những thứ mình thu nhận được trên mạng xã hội rồi biến nó thành một bài báo. Cách làm việc này dễ dãi, cẩu thả, và nguy hiểm đối với xã hội, vì việc đó dẫn đến những nhận định sai lệch và nhận định sai lệch này lại được chính thức hóa trên trang báo chính thống.

Một bộ phận phóng viên báo chí cũng đang tự biến mình thành “đồ chơi” của mạng xã hội. Trong nhiều vụ việc, có thể thấy cơ quan báo chí gần như không có khả năng phát hiện trước, mà chỉ đi theo luồng thông tin được tung ra trên mạng xã hội, để rồi mạng xã hội gần như chi phối hướng đi, suy nghĩ của một bộ phận phóng viên.

Khi chạy theo mạng xã hội, báo chí có xu hướng khai thác những vấn đề nóng theo nghĩa là những câu chuyện được nhiều người comment, chia sẻ. Nhưng trong những đề tài đó, có những vấn đề quan trọng, nhưng cũng có cả những chuyện rất tầm phào. Khi chạy theo những chuyện tầm phào, báo chí đã góp phần lái sự chú ý của dư luận sang những vấn đề không thiết yếu, không quan trọng với đời sống của một quốc gia.

Vậy theo ông, bản thân mỗi người làm báo, mỗi cơ quan báo chí và cả cơ quan quản lý báo chí nên có ứng xử thế nào trước thực trạng này?

Mạng xã hội là một tiến bộ về mặt khoa học công nghệ, làm cho thế giới trở nên cởi mở hơn, giao lưu dễ dàng hơn và rất nhiều ưu việt khác. Không thể nào nói mạng xã hội là tiêu cực. Thậm chí, những năm tới đây chúng ta còn chưa biết sẽ giao tiếp với nhau bằng công nghệ gì.

Nhưng tại sao vẫn phải có báo chí? Đó là vì xã hội luôn cần có những người làm công việc thu thập và xử lý thông tin, từ đó đưa ra được thông điệp, phát hiện, đúc kết có giá trị cho người đọc. Ngày nay, tuy chúng ta ngập trong một biển thông tin, nhưng làm thế nào để có hành vi, thái độ nhìn nhận đúng đắn trước một sự vật hiện tượng thì người ta luôn cần những con người đi thu lượm, phân tích và xử lý thông tin một cách đúng đắn, có trách nhiệm. Nếu như nhà báo làm tốt việc này, xã hội luôn luôn cần nhà báo.

Trân trọng cảm ơn ông!

21 nhận xét:

  1. Hôm nay là 10/10, ngày giải phóng Thủ Đô tiếp đến là giải phóng đất nước. Thật tuyệt vời khi chúng ta chiến thắng. Tự hào Việt Nam

    Trả lờiXóa
  2. Hoabinh03020019:59 10/10/16

    Việc xử phạt các hành vi sai phạm trong hoạt động báo chí là việc làm vô cùng cần thiết của các cơ quan chức năng nhằm chấn chỉnh hoạt động của báo chí. Thời gian gần đây, nhiều trang báo vì lợi nhuận mà đăng tin bài theo kiểu giật tít, xuyên tạc sự thật, gây hoang mang trong dư luận xã hội. Những hành vi này cần phải bị xử lý nghiêm để đảm bảo tính răn đe

    Trả lờiXóa
  3. Thaibinh02340020:08 10/10/16

    Thời nay một bộ phận phóng viên báo chí làm báo kiểu vô trách nhiệm, chỉ săn tin, đề tài, lấy thông tin trên mạng xã hội rồi đem ra biên tập thành bài báo, vội vã cho đăng tải để đảm bảo tính thời sự, không làm công việc kiểm tra, thẩm định lại độ chính xác của thông tin theo quy trình tác nghiệp báo chí, điều này dẫn đến việc đưa tin sai lệch, xuyên tạc, gây hoang mang trong dư luận, vi phạm đạo đức báo chí

    Trả lờiXóa
  4. Thaibinhquetoi23420:18 10/10/16

    Hiện nay, tình trạng làm báo chạy theo lợi nhuận, bất chấp lương tâm, đạo đức nghề nghiệp đang gia tăng một cách đáng báo động. Nhà báo viết bài không quan tâm, không cần xác minh tính chính xác, độ tin cậy của thông tin mà đã cho đăng tải để câu kéo người đọc, thậm chí xuyên tạc, bịa đặt thông tin. Những hành vi vi phạm này cần phải bị xử lý nghiêm khắc để chấn chỉnh hoạt động báo chí hiện nay

    Trả lờiXóa
  5. Hagiang83620:34 10/10/16

    Thời nay, mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, làm cho thế giới trở nên cởi mở hơn, việc giao tiếp, chia sẻ thông tin cũng dễ dàng hơn bao giờ hết. Bên cạnh những mặt tích cực thì chúng ta cũng phải đối mặt với những mặt tiêu cực, đó là những thông tin không chính xác, thậm chí xuyên tạc sự thật tràn lan trên mạng xã hội. Hiện nay, tình trạng đám lều báo lấy thông tin trên mạng xã hội về biên tập lại rồi cho đăng tải, chưa cần biết đúng sai, phải trái ra sao đang rất phổ biến, những hành vi này vi phạm đạo đức báo chí và cần phải bị xử lý nghiêm minh để đảm bảo tính răn đe

    Trả lờiXóa
  6. Bacgiang19020:39 10/10/16

    Trong thời đại mạng Internet phát triển như hiện nay, việc siết chặt cũng như chấn chỉnh hoạt động của báo chí nước nhà là vô cùng cần thiết, đặc biệt là các trang báo mạng. Đám lều báo thì thường xuyên bịa đặt, xuyên tạc thông tin, làm báo chỉ lo giật tít để câu kéo người đọc, gây hoang mang trong dư luận xã hội, những hành vi trên cần phải bị xử lý nghiêm để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật

    Trả lờiXóa
  7. Báo chí cũng là vấn đề đang hướng sự quan tâm của dư luận. nếu không xử lý nghiêm những trường hợp sai phạm thì sẽ xảy ra hàng loạt những hệ lụy về sau

    Trả lờiXóa
  8. Lĩnh vực nào cũng vậy, trong quản lý phải có thưởng và tất nhiên phải có phạt. Có thực hiện đúng nguyên tắc thưởng phạt nghiêm mih thì báo chí mới có thể lấy được niềm tin từ người đọc, mới có giá trị.

    Trả lờiXóa
  9. Rất vui mừng vì bộ thông tin và truyền thông trong thời gian gần đây đã có những biện pháp quyết liệt, kể cả thu thẻ nhà báo, đình bản phát hành để lập lại trật tự cho báo chí. Tuy nhiên, bộ cũng nên mạnh tay hơn nữa với những phóng viên chuyên đi tống tiền doanh nghiệp, bác sĩ

    Trả lờiXóa
  10. báo chí phải giữ được cái riêng, cái nét đặc sắc của mình thì mới trường tồn mãi được, chứ báo chí bây giờ thực sự đang chạy theo mạng xã hội thật, mà đã chạy theo thì sẽ không giữ được cái hay, cái đẹp mà vốn dĩ báo chí cần phải có. vậy nên báo chí cần chỉnh đốn và có những biện pháp để cải thiện lại hình ảnh của mình, để độc giả không phải thất vọng thêm nữa, vì thời gian qua đã có quá điều làm độc giả thất vọng rồi

    Trả lờiXóa
  11. Cái mà các nhà báo đang làm bây giờ là chạy theo số. Để chạy theo số trong thời mạng xã hội bùng nổ sẽ giúp cho họ kiếm được nhiều lợi ích và điều đáng nói là các nhà báo làm bất chấp việc thông tin là chính xác hay không. Lâu nay nhà báo đang đánh mất đi giá trị của mình, vậy để họ bớt sai phạm thì cần có chế tài với họ, xử lý nghiêm các hành vi đưa thông tin sai lệch, quyền tác nghiệp không đúng quy trình... sẽ bị phạt thật nặng

    Trả lờiXóa
  12. Các nhà báo đang đánh mất đi niềm tin của người đọc cũng như giá trị của bản than họ. Bởi thế mà cần có chế tài sớm nhất để răn đe cũng như xử lý những trương hợp vi phạm như việc đưa thong tin sai lệch gây hậu quả nghiêm trọng, quyền tác nghiệp sai quy định, đưa thong tin xúc phạm đến cơ quan, tổ chức cá nhân khác… Chúng ta cần làm như thế để các nhà báo có tâm với nghề hơn và biết phải làm gì cho người đọc tin hơn trong thời đại mạng xã hội bùng nổ này

    Trả lờiXóa
  13. Báo chí có một vị trí nhất định trong xã hội, và tầm ảnh hưởng của nó là không hề nhỏ. Nhưng thực trạng hiện nay đã cho chúng ta thấy một điều rằng có không ít những nhà báo, không ít những tờ báo, lợi dụng tầm ảnh hưởng của mình để tư lợi, làm những điều đingược lại với đạo đức nghề nghiệp. Đây là một vấn đề cần bị lên án và cần chấm dứt ngay nếu không muốn người dân mất niềm tin vào báo chí

    Trả lờiXóa
  14. Thực trạng hiện nay cho thấy có một số nhà báo, một số tờ báo vì chạy theo số lượng mà bỏ qua chất lượng của bài viết, dẫn tới những hiểu lầm trong dư luận, gây ra các phản ứng trái chiều và hậu quả nghiêm trọng cho những cá nhân được đề cập trong bài viết. Có lẽ vì vậy mà càng ngày người dân càng mất đi niềm tin vào báo chí. Nếu tình trạng này không sớm được khắc phục thì sẽ gây ra những hậu quả đáng tiếc hơn rất nhiều

    Trả lờiXóa
  15. Bangtuyetnhietdoi15:13 12/10/16

    Thời gian qua ngành báo chí đã gây ra một số vụ việc nghiêm trọng, làm mất đi hình ảnh cũng như uy tín của họ trong con mắt độc giả. Nguyên nhân chính cũng vì họ chạy theo lợi nhuận, viết bài chỉ cốt sao ăn được số lượng chứ không hề quan tâm tới chất lượng thông tin đăng tải. Hy vọng tình hình này sẽ sớm chấm dứt, chất lượng báo chí sẽ sớm được cải thiện

    Trả lờiXóa
  16. Hungyen363615:15 12/10/16

    Sau những vụ việc lộn xộn gây ra những tai tiếng không đáng có thì bộ thông tin và truyền thông đã sớm có những hành động quyết liệt để cải thiện tình hình như thu hồi thẻ nhà báo của cá nhân sai phạm, phạt hành chính một số tờ báo đưa tin thất thiệt. Đây là tín hiệu đáng mừng, thể hiện quyết tâm àm trong sạch ngành báo chí, lấy lại hình ảnh cũng như uy tín của ngành trong con mắt độc giả

    Trả lờiXóa
  17. Hoabinh023415:29 12/10/16

    Ngày nay sự phát triển của công nghệ kéo theo đó là rất nhiều những hệ lụy đi kèm, điển hình là cuộc đua của ngành báo chí trong vấn đề lợi nhuận đăng bài. Nhiều tờ báo vì lợi nhuận mà bất chấp cả tính chân thực của thông tin, viết bài xuyên tạc để câu view. Đã tới lúc các ban ngành cần siết chặt hơn công tác quản lý để chân chỉnh lại tình hình, trả lại một nền báo chí trong sạch cho người dân

    Trả lờiXóa
  18. Diệu Thuần17:14 12/10/16

    Đã có quy định xử phạt, thì cứ sai là phải phạt theo khung và mức hình phạt quy định. Không chỉ có trong lĩnh vực báo chí, mà lĩnh vực nào mà đã đề ra quy định xử phạt thì phải thực hiện nghiêm. Việt Nam có cả một rừng luật, nhưng vấn đề thực thi lâu nay làm có chỗ còn chiếu lệ, qua loa, nên đã gây nhờn. Đề duy trì và lấy lại lòng tin trong độc giả thì trong lĩnh vực báo chí cứ đâu làm sai thì phải xử ở đó. Độc giả rất hài lòng vì Bộ Thông tin và Truyền thông đã thu hồi thẻ nhà báo của cả Tổng biên tập, cả phóng viên vi phạm. Hành động quyết liệt này đã phần nào lấy lại được lòng tin trong độc giả cả nước.

    Trả lờiXóa
  19. Thời nay, mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, làm cho thế giới trở nên cởi mở hơn, việc giao tiếp, chia sẻ thông tin cũng dễ dàng hơn bao giờ hết. Bên cạnh những mặt tích cực thì chúng ta cũng phải đối mặt với những mặt tiêu cực, đó là những thông tin không chính xác, thậm chí xuyên tạc sự thật tràn lan trên mạng xã hội. Hiện nay, tình trạng đám lều báo lấy thông tin trên mạng xã hội về biên tập lại rồi cho đăng tải, chưa cần biết đúng sai, phải trái ra sao đang rất phổ biến, những hành vi này vi phạm đạo đức báo chí và cần phải bị xử lý nghiêm minh để đảm bảo tính răn đe

    Trả lờiXóa
  20. thời gian qua những vụ lùm xùm của báo chí cũng đã bị xử lí rất nhiều, điều đó đã phần nào lấy lại niềm tin của độc giả. những cái mà độc giả muốn hơn đó là làm sao giải quyết được triệt để những sai phạm đó, vì báo chí có một vị trí rất quan trọng, cần làm trong sạch bộ máy trước khi hướng đến những cái cao hơn. chất lượng bài viết cũng cần tốt hơn, chứ không phải chạy theo số lượng, chạy theo xu hướng của đám đông. như vậy sẽ tốt hơn với cả nhà báo và người đọc

    Trả lờiXóa

Tìm kiếm mở rộng

Google TreLang

Tre Làng

Thông kê truy cập

Lưu trữ Blog