Xung đột vẽ lại bản đồ Ukraine?

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khẳng định: "Lập trường của đất nước chúng tôi không thay đổi. Chúng tôi sẽ không từ bỏ những gì thuộc về mình".

Dù vậy, cuộc tấn công được dự đoán từ trước của Ukraine nhằm giành lại một số lãnh thổ do Nga kiểm soát khó có khả năng thành công do sự chênh lệnh lực lượng. Quân đội Nga hiện vẫn tiếp tục các cuộc tiến công chậm mà chắc ở khu vực Donbass. Dale Buckner, Đại tá Lục quân Mỹ nghỉ hưu, đồng thời là CEO của Công ty Nghiên cứu về An ninh Quốc tế Global Guardian nhận định, Ukraine sẽ đối mặt với những thực tế khó khăn trên chiến trường. Bất chấp mục tiêu đã được ông Zelensky tuyên bố, ông Buckner cho rằng Ukraine khó có thể giành lại các thành phố ở phía Đông.

"Quân đội Nga sẽ 'sở hữu' Donbass giống như họ 'sở hữu' Crimea hiện nay. Cuối cùng chúng ta sẽ thấy các đường biên giới được vẽ lại khi Nga coi các khu vực từ Donbass tới Crimea là lãnh thổ của mình".

Trong khi đó, các nhà lãnh đạo Nga đã tuyên bố rõ ràng về các mục tiêu của mình. Tổng thống Putin cam kết sẽ "phi quân sự hóa và phi phát xít hóa Ukraine" với mục tiêu chính là giải phóng Donbass ở phía Đông Ukraine.

Trong những tuần gần đây, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov dường như đã mở rộng "mục tiêu địa lý" không chỉ bao gồm các nước Cộng hòa Nhân dân tự xưng Donetsk và Lugansk ở Donbass, mà còn cả một số khu vực khác. Và chủ đề thay đổi chế độ cầm quyền ở Ukraine cũng sẽ không nằm ngoài bàn đàm phán.

"Chúng tôi chắc chắn sẽ giúp người dân Ukraine loại bỏ chế độ này, một chế độ chống lại con người và chống lại lịch sử", ông Lavrov bình luận.

Jeffrey Levinem, một cựu quan chức ngoại giao Mỹ từng đến nhiều nước Đông Âu và từng là Đại sứ Mỹ tại Estonia nhận định, ưu thế quân sự của Nga có lẽ không đủ để kiểm soát toàn bộ Ukraine - quốc gia với hơn 41 triệu dân. Ông cũng cho rằng, dòng chảy vũ khí từ phương Tây tới Ukraine cùng các biện pháp trừng phạt chống lại Nga có thể tạo ra một cuộc "xung đột đóng băng" mang lại lợi thế cho Tổng thống Putin.

Theo chuyên gia này, một cuộc xung đột đóng băng sẽ cho phép Nga nối lại các cuộc tấn công mới, đồng thời ngăn cản Ukraine khôi phục lại chức năng của một quốc gia bình thường.

Ông Levine đánh giá, khi Tổng thống Putin cảm thấy đã hành động đủ, nhà lãnh đạo Nga có thể sẽ cân nhắc một số hình thức đàm phán. Vào thời điểm đó, Ukraine sẽ quyết định thỏa thuận mà họ có thể chấp nhận với Nga để chấm dứt các hành động thù địch.

Trong khi giao tranh tiếp diễn, phương Tây cho rằng Nga có thể sẽ củng cố các thành quả của mình bằng cách sáp nhập các vùng lãnh thổ mà nước này kiểm soát. Lãnh đạo khu vực Zaporozhye được Nga bổ nhiệm đã yêu cầu tiến hành một cuộc trưng cầu ý dân về việc "thống nhất" với Nga sớm nhất là vào tháng tới. Một số chính quyền tại các khu vực khác của Ukraine do Nga kiểm soát cũng đang có kế hoạch tương tự.