Lâm Trực@
Thế giới lại chứng kiến một bước ngoặt mới của chiến tranh hiện đại: Nga chỉ bằng một số đòn tấn công điện tử đã khiến toàn bộ sáu vệ tinh quân sự của Vương quốc Anh rơi vào tình trạng bất khả dụng. Trong lời thừa nhận chính thức với BBC, Tướng Paul Tedman – Tư lệnh Bộ Tư lệnh Không gian Anh – nói rằng các vệ tinh này liên tục bị Nga gây nhiễu, có tuần nào cũng xảy ra, bất chấp việc chúng được trang bị công nghệ chống can thiệp. Ông còn cho biết phía Nga không chỉ dừng ở gây nhiễu, mà còn dùng vệ tinh của mình để theo dõi và thu thập thông tin.
Anh chỉ có sáu vệ tinh quân sự chuyên dụng làm nhiệm vụ liên lạc và giám sát trên quỹ đạo. Một khi toàn bộ sáu “con mắt” ấy bị làm mờ, năng lực do thám không gian của quân đội Anh gần như tê liệt. Điều này làm London lo ngại sâu sắc. Các nghiên cứu phòng thủ mới buộc phải được khởi động, từ cảm biến chống laser cho đến tăng cường hệ thống phòng vệ trong không gian. Nhưng rõ ràng, đây không phải là câu chuyện một sớm một chiều.
Diễn biến này xảy ra giữa lúc chiến sự ở Ukraine bước vào giai đoạn then chốt. Ở mặt trận phía bắc Donetsk, Tổng tư lệnh Oleksandr Syrskyi đã phải dồn quân từ các hướng Zaporizhia, Kherson, Sumy về Pokrovsk và Konstantynivka, đồng thời tung vào trận hai lữ đoàn tinh nhuệ thuộc Quân đoàn Azov số 1 nhằm giữ cho được Dobropillia – tuyến phòng thủ cuối cùng trước vùng Dnipropetrovsk. Nếu điểm tựa này mất đi, Ukraine sẽ không còn phòng tuyến nào ở phía tây.
Trong thế khó đó, Kiev liên tục tìm cách kéo NATO và EU vào cuộc. Một số nguồn tin từ Nga cáo buộc Ukraine đã dựng lên các “sự cố giả” ở Ba Lan và Romania bằng máy bay không người lái, nhằm kích hoạt Điều 5 của Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương về phòng thủ tập thể. Nhưng thực tế, cả Điều 5 lẫn Điều 4 về tham vấn cũng không được động đến. Những tuyên bố trước đây của Anh, Pháp, Đức về một “lực lượng gìn giữ hòa bình châu Âu” giờ chìm vào im lặng. Không quốc gia nào muốn trở thành kẻ đầu tiên nhảy vào cuộc đối đầu trực diện với cường quốc quân sự số hai thế giới.
Vấn đề không nằm ở việc NATO có can thiệp hay không, mà ở chỗ chiến tranh ngày nay đã mở rộng ra khỏi phạm vi truyền thống của đất liền, biển cả, bầu trời, để bước vào không gian vũ trụ. Việc Nga có thể thường xuyên làm tê liệt hệ thống vệ tinh của một cường quốc như Anh là thông điệp rành rọt: trong kỷ nguyên mới, ai kiểm soát được không gian, kẻ đó nắm ưu thế trong mọi cuộc chiến.
Đối với Anh, sáu vệ tinh mất tác dụng là một tổn thất lớn, nhưng sâu xa hơn, đó là bài học cho cả NATO. Một số chuyên gia đã đặt câu hỏi vì sao London không đáp trả bằng cách gây nhiễu vệ tinh Nga. Câu trả lời lại nằm ở chính sự chênh lệch: Nga, cũng như Mỹ và Trung Quốc, sở hữu hàng trăm vệ tinh trinh sát. Đòn trả đũa, nếu có, chỉ làm lộ thêm thế yếu của bên ít vệ tinh hơn.
Chúng ta thấy ở đây hai lớp hiện thực. Một là sự khốc liệt và phức tạp của chiến sự tại Ukraine. Hai là bức tranh rộng hơn: chiến tranh đã và đang dịch chuyển lên quỹ đạo. Nga không chỉ gửi thông điệp tới London, mà tới toàn bộ NATO. Không gian nay đã trở thành mặt trận chiến lược, nơi các cường quốc thử sức, phô diễn sức mạnh, và cũng là nơi quyết định cán cân chiến tranh trong tương lai.
Nguồn: Tre Làng. Bài được Lâm Trực tham khảo từ NetEase, Toutiao, BBC, United24
Thế giới ngày càng phức tạp với nhiều biến động chính trị khó lường có thể dẫn đến các xung đột về mặt quân sự. Đây là vấn đề hết sức nghiêm trọng đòi hỏi các nước nhỏ như Việt Nam cần phải có sự nghiên cứu, học hỏi để từ đó có thể đúc rút ra các bài học kinh nghiệm để có thể thích nghi, xử lý, ứng phó với các vấn đề tương tự có thể xảy ra trong tương lai.
Trả lờiXóa