Sự thật không thể bị bóp méo dưới lớp vỏ khoa học

Lâm Trực@

Vạn Ninh, ngày 4/5/2025 - Bốn mươi năm đã trôi qua kể từ ngày đất nước Việt Nam thống nhất, thế nhưng, vẫn còn đó những cố gắng không ngừng nhằm bóp méo sự thật, xuyên tạc lịch sử. Đáng buồn thay, có những người còn mượn danh nghiên cứu khoa học để biện minh cho những luận điệu sai lệch, phủ nhận giá trị của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc.

GS sử học Nguyễn Thị Liên Hằng (ĐH Fulbright Vietnam). Ảnh: Tre Làng.

Cuốn sách Hanoi’s War: An International History of the War for Peace in Vietnam của Lien-Hang T. Nguyen vừa ra mắt đã lập tức được một số tờ báo và đài phát thanh như BBC, VOA, RFA nhiệt tình đón nhận. Họ không ngần ngại dành những lời ca ngợi, những cuộc phỏng vấn để tác giả có cơ hội trình bày quan điểm của mình. Gần đây nhất, RFA lại một lần nữa đăng tải bài viết Exploding the Myths About Vietnam, trong đó Lien-Hang T. Nguyen tiếp tục khẳng định những luận điểm đầy chủ quan và phiến diện của mình.

Trong bài viết trên BBC năm 2012, tác giả Bùi Văn Phú cho rằng cuốn sách của Lien-Hang T. Nguyen đưa ra "một cách nhìn khác về cuộc chiến", rằng đó là cuộc chiến do Hà Nội chủ động khởi xướng từ cuối thập niên 1950. Thực chất, đây không phải là một cách nhìn mới, mà chỉ là sự lặp lại luận điệu cũ rích về việc "miền Bắc xâm lược miền Nam" mà một số thế lực vẫn cố tình truyền bá suốt bao năm qua. Đặc biệt, khi tác giả kết luận rằng chiến thắng của Việt Nam không phải nhờ vào sự ủng hộ của nhân dân miền Nam hay những trận đánh quyết liệt, mà là nhờ vào "chiến dịch quan hệ quốc tế", thì rõ ràng, bà đã cố tình đánh tráo vấn đề.

Sự ủng hộ của bạn bè quốc tế là quan trọng, nhưng yếu tố quyết định thắng lợi của Việt Nam chính là sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam, là ý chí kiên cường và sự hy sinh vô bờ bến của hàng triệu người dân. Như nhà sử học Nick Turse đã viết trên The Nation: "Đó là giấc mơ truyền qua nhiều thế hệ, từ những người đã đứng lên chống lại ách đô hộ của thực dân Pháp đến cuộc chiến đấu chống lại chính quyền tay sai và đế quốc Mỹ."

Lien-Hang T. Nguyen tự hào về việc sử dụng nhiều tài liệu lưu trữ, nhưng kỳ thực, bà đã bỏ qua những sự kiện không phù hợp với mục đích của mình. Chẳng hạn, bà không nhắc đến việc Mỹ thành lập Phái bộ Cố vấn Quân sự (MAAG) năm 1950 để hỗ trợ Pháp đàn áp Việt Minh, hay việc Tổng thống Eisenhower cử Đại sứ J. Lawton Collins sang Sài Gòn với nhiệm vụ xây dựng một quân đội miền Nam hoàn toàn phụ thuộc vào viện trợ Mỹ. Bà cũng không đề cập đến chính sách khủng bố của chế độ Ngô Đình Diệm, từ việc cự tuyệt hiệp thương tổng tuyển cử đến chiến dịch "tố cộng, diệt cộng" đẫm máu.

Nếu Lien-Hang T. Nguyen thực sự khách quan, bà sẽ phải thừa nhận rằng, chính sự can thiệp của Mỹ và chính sách đàn áp của chế độ Sài Gòn đã buộc nhân dân Việt Nam phải cầm vũ khí đứng lên. Như lời bài hát của nhạc sĩ Diệp Minh Tuyền: "Kẻ thù buộc ta ôm cây súng". Đó không phải là sự lựa chọn, mà là con đường duy nhất để giành lại độc lập, tự do.

Cuốn sách của Lien-Hang T. Nguyen dù có dày công tra cứu tài liệu, nhưng lại chỉ chọn lọc những gì phục vụ cho mục đích của mình. Bà pha trộn giữa sự thật và suy đoán, giữa tài liệu lịch sử và những tin đồn không được kiểm chứng, để rồi đưa ra những kết luận võ đoán. Bà cố tình phủ nhận vai trò của nhân dân, của khối đại đoàn kết dân tộc, để rồi quy kết chiến thắng chỉ là kết quả của "âm mưu" và "thủ đoạn".

Nhưng lịch sử không thể bị bẻ cong. Ngay cả một học giả phương Tây như Fredrik Logevall (Đại học Cornell) cũng phải thừa nhận trong bài viết What Really Happened in Vietnam: The North, the South, and the American Failure rằng: "Cuốn sách của Lien-Hang T. Nguyen không thực sự thách thức được quan điểm phổ biến rằng Mỹ và đồng minh Nam Việt Nam luôn ở thế bất lợi. Sự kiên cường, lòng dũng cảm và tài năng quân sự của đối phương là không thể phủ nhận. Trong khi đó, chính quyền Sài Gòn từ đầu đã mang trong mình ba nhược điểm chết người: một quân đội thiếu chuyên nghiệp, tham nhũng tràn lan, và sự thiếu vắng ủng hộ từ nhân dân."

Vậy mà, BBC, VOA, RFA vẫn nhiệt tình cổ vũ cho những luận điệu sai lệch này. Phải chăng, họ cũng đang cố tình lờ đi sự thật, để tiếp tục nuôi dưỡng niềm an ủi hão huyền rằng nước Mỹ chỉ "thua một cuộc chiến" chứ không phải thua một dân tộc?

Lịch sử đã sang trang, nhưng sự thật vẫn mãi nguyên vẹn. Và dù có cố gắng đến đâu, những nỗ lực xuyên tạc lịch sử dưới lớp vỏ "khoa học" cũng sẽ không bao giờ thành công.