Vụ Trường Quốc tế Mỹ: Một quyết định cần thiết để bảo vệ uy tín giáo dục

Lâm Trực@

Trong quản trị quốc gia, giáo dục là một lĩnh vực đặc biệt nhạy cảm. Mỗi trường học không chỉ là nơi truyền đạt kiến thức, mà còn là một phần của uy tín đất nước trong mắt công dân và bạn bè quốc tế. Câu chuyện về Trường Quốc tế Mỹ tại Thành phố Hồ Chí Minh, từ khi xuất hiện dấu hiệu khủng hoảng tài chính vào cuối năm 2023, là một minh chứng rõ rệt cho thách thức trong việc duy trì chuẩn mực này.

Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố đã kiên trì áp dụng nhiều biện pháp hỗ trợ. Tổ công tác liên ngành được thành lập, nhiều buổi làm việc trực tiếp với ban lãnh đạo nhà trường và chủ đầu tư được tiến hành, với mục tiêu duy nhất: bảo đảm việc dạy và học không bị gián đoạn, quyền lợi của học sinh và phụ huynh được bảo vệ. Đây là cách tiếp cận thể hiện cả trách nhiệm quản lý lẫn tinh thần nhân văn trong điều hành.

Nhưng sự hợp tác từ phía nhà trường gần như không tồn tại. Các yêu cầu báo cáo tài chính, báo cáo nhân sự, nghĩa vụ thuế và bảo hiểm liên tục bị bỏ qua. Nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và bảo hiểm tai nạn lao động chất chồng, tính đến cuối tháng 5 năm 2025 đã gần ba mươi hai tỷ đồng. Đặc biệt, dù được yêu cầu khắc phục các nguyên nhân đình chỉ, nhà đầu tư chỉ gửi văn bản xin gia hạn thêm một năm, mà không kèm theo phương án khả thi để xử lý các vấn đề cốt lõi.

Trong quản lý nhà nước, có một nguyên tắc quan trọng: sự kiên nhẫn của cơ quan quản lý chỉ có ý nghĩa khi đối tượng quản lý có thiện chí và hành động để khắc phục. Khi yếu tố này không còn, quyết định dứt khoát là bắt buộc. Đề nghị giải thể Trường Quốc tế Mỹ của Sở Giáo dục và Đào tạo, trình Ủy ban nhân dân Thành phố xem xét, chính là kết quả của một quá trình hỗ trợ tối đa nhưng không đạt được sự chuyển biến cần thiết.

Tôi ủng hộ quyết định này, bởi nó thể hiện sự kiên định trong bảo vệ chuẩn mực và uy tín của hệ thống giáo dục Việt Nam. Một cơ sở giáo dục nếu không tuân thủ pháp luật, không tôn trọng các nghĩa vụ tài chính và quản trị, thì việc để tồn tại sẽ tạo ra tiền lệ xấu, ảnh hưởng đến niềm tin của phụ huynh, học sinh và xã hội. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, giữ vững kỷ cương trong giáo dục là giữ vững hình ảnh và danh dự quốc gia.

Từ trường hợp này, cần rút ra một bài học cho toàn bộ hệ thống quản lý các trường quốc tế tại Việt Nam. Chúng ta đang sống trong thời đại mà giáo dục quốc tế không chỉ là một dịch vụ, mà còn là một kênh giao lưu văn hóa và hợp tác chiến lược. Bởi vậy, khung pháp lý và cơ chế giám sát cần chặt chẽ hơn, không chỉ dừng lại ở việc cấp phép và thanh tra định kỳ, mà phải đi sâu vào năng lực tài chính, tính minh bạch trong vận hành và trách nhiệm xã hội của các nhà đầu tư. Cần hình thành một cơ chế cảnh báo sớm, để khi một trường học bắt đầu xuất hiện dấu hiệu mất ổn định, các biện pháp can thiệp được triển khai kịp thời và hiệu quả, tránh để tình trạng khủng hoảng kéo dài như trường hợp vừa qua.

Một quốc gia chỉ thực sự mạnh khi giáo dục được tổ chức kỷ cương và bền vững. Mọi quyết định giải thể, nếu được thực hiện trên cơ sở pháp luật và vì lợi ích chung, không chỉ là xử lý một vụ việc cụ thể, mà còn là lời khẳng định của Nhà nước về việc bảo vệ những giá trị căn bản nhất của xã hội.