Kiềm chế

Lâm Trực@

Một đoạn video lan truyền với tốc độ chóng mặt trên mạng xã hội Twitter/X trong ngày 17/7 cho thấy nhóm người đàn ông da đen – sau xác minh là công dân Nigeria – la hét, cầm đá ném về phía lực lượng cảnh sát cơ động Việt Nam, một vài người khác phun thẳng bình chữa cháy vào mặt các chiến sĩ. Giữa đám đông quá khích, những người mặc quân phục vẫn đứng vững, không hề đáp trả bằng vũ lực.

Sự việc diễn ra trong khuôn viên một trụ sở hành chính – nơi nhóm người nhập cư bất hợp pháp được bố trí lưu trú tạm thời trước khi làm thủ tục hồi hương. Theo thông tin từ các diễn đàn Nigeria, phần lớn những người này đến Việt Nam qua con đường thử việc ở các câu lạc bộ bóng đá, hoặc làm lao động phổ thông. Khi thị thực hết hạn, họ ở lại không giấy tờ. Chính quyền Việt Nam đã phối hợp với cơ quan ngoại giao Nigeria để hỗ trợ đưa họ trở về nước trong trật tự. Nhưng kế hoạch ấy đã vấp phải sự phản kháng đầy hung hãn.

Trong video dài hơn một phút, tiếng hô "shoot me!" (bắn tao đi!) vang lên liên tục, kèm theo hình ảnh các chiến sĩ cơ động lùi lại, hai tay giơ cao để tránh khiêu khích. Họ không trang bị súng. Không có dùi cui vung lên. Không có tiếng súng hay đòn trấn áp. Chỉ có lời yêu cầu giữ trật tự, đề nghị nhóm quá khích cử đại diện ra đối thoại – lời đề nghị bị từ chối trong tiếng gào thét mang màu sắc đe dọa.

Một số blogger Nigeria đã lên tiếng chỉ trích hành vi vô tổ chức của nhóm người này, gọi họ là “nỗi xấu hổ quốc gia”. Trong khi đó, nhiều bình luận từ phía người Việt lại thể hiện sự điềm tĩnh và bất ngờ – không phải vì sự quá khích của người nhập cư, mà vì cách ứng xử của lực lượng chấp pháp.

Trong bối cảnh nhiều quốc gia lựa chọn biện pháp mạnh để xử lý người nước ngoài cư trú trái phép, đặc biệt khi có hành vi chống đối, thì phản ứng của cảnh sát cơ động Việt Nam là khác biệt. Không có dù chỉ một phát súng cảnh cáo, không có sự can thiệp bạo lực. Sự im lặng và kiềm chế trở thành ngôn ngữ của quyền lực tự tin.

Hành vi của nhóm công dân Nigeria có thể bị quy vào tội chống người thi hành công vụ và gây rối trật tự công cộng. Nhưng điều đọng lại không chỉ là sự vi phạm pháp luật. Đó là một bài kiểm tra về bản lĩnh thể chế – nơi kỷ luật, luật pháp và tinh thần nhân đạo cùng tồn tại. Một quốc gia không cần gầm lên để chứng minh sức mạnh.

Sự việc này cũng mở ra câu hỏi về quản lý người nước ngoài, về khả năng dự báo và xử lý các tình huống nhập cư nhạy cảm. Nhưng câu trả lời đầu tiên đã rõ ràng: Việt Nam, dù trong thế đối đầu, vẫn chọn đối thoại và kiềm chế. Trong cuộc xung đột không tiếng súng ấy, cảnh sát cơ động không chỉ bảo vệ trật tự mà họ còn bảo vệ hình ảnh của một quốc gia đang điềm tĩnh bước ra thế giới.