Âm mưu tấn công nhà máy hạt nhân Smolensk và hồi chuông cảnh báo

Lâm Trực@

Ngày 17/8, Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) công bố đã vô hiệu hóa một máy bay không người lái của Ukraine ngay khi nó áp sát khu vực Nhà máy điện hạt nhân Smolensk, miền Tây nước Nga. Đây là hành động cho thấy một âm mưu nguy hiểm: dùng UAV để tấn công trực diện vào cơ sở hạt nhân – nơi mà bất kỳ sự cố nào cũng có thể kéo theo thảm họa vượt ngoài biên giới một quốc gia.

Theo Bộ Quốc phòng Nga, chỉ trong vòng 24 giờ, hệ thống phòng không đã bắn hạ 46 UAV tấn công từ Ukraine, trong đó riêng tại các tỉnh Belgorod, Nizhny Novgorod, Voronezh và Kursk đều ghi nhận các đợt xâm nhập quy mô lớn. Đáng lo ngại hơn, UAV đã rơi xuống khu dân cư ở Saratov khiến một người tử vong, và tại Kursk, hai thường dân khác cũng mất mạng. Những con số ấy khẳng định, âm mưu không chỉ nhắm đến hạ tầng quân sự mà còn hướng vào những mục tiêu dân sự và cả công trình hạt nhân.

Chúng ta đều hiểu, nhà máy điện hạt nhân không chỉ là nguồn cung cấp năng lượng, mà còn là biểu tượng của sự mong manh trong an ninh toàn cầu. Chỉ cần một tai nạn – dù là kỹ thuật hay do con người – hậu quả cũng có thể kéo dài hàng thập kỷ. Lịch sử từng chứng kiến Chernobyl năm 1986, khi một sai sót vận hành đã khiến cả vùng Đông Âu sống trong ám ảnh phóng xạ; và Fukushima năm 2011, khi một trận động đất và sóng thần đã biến một trung tâm năng lượng thành điểm nóng toàn cầu.

Điều đáng nói ở đây là: những thảm họa kia vốn do thiên tai hoặc tai nạn. Nhưng lần này, tại Smolensk, chúng ta thấy bóng dáng của một toan tính có chủ đích của Ukraine – dùng vũ khí để uy hiếp một công trình hạt nhân. Nếu như Chernobyl và Fukushima đã đủ để nhân loại hiểu rằng năng lượng hạt nhân cần được bảo vệ tuyệt đối, thì Smolensk cho thấy một mối nguy hiểm còn lớn hơn: ý chí chính trị biến an ninh hạt nhân thành công cụ chiến tranh.

Có người sẽ nói: Nga đã kịp thời bắn hạ UAV, nghĩa là mọi việc vẫn trong tầm kiểm soát. Nhưng câu hỏi là: liệu hệ thống phòng thủ nào có thể bảo đảm tuyệt đối trước hàng chục, hàng trăm UAV cùng lúc? Và giả sử chỉ một chiếc lọt qua, điều gì sẽ xảy ra với hàng triệu sinh mạng không chỉ ở Nga, mà cả các quốc gia láng giềng châu Âu?

Chiến tranh hiện đại đang mở ra một kịch bản chưa từng có: những thiết bị nhỏ bé, giá thành thấp, lại có thể uy hiếp những công trình khổng lồ vốn được coi là “bất khả xâm phạm.” Chính vì thế, vụ việc ở Smolensk không chỉ là một thắng lợi chiến thuật của Nga, mà còn là một hồi chuông cảnh báo cho toàn nhân loại.

Có một bài học lịch sử mà chúng ta không thể bỏ qua: những sự kiện như Hiroshima, Nagasaki, Chernobyl hay Fukushima đều cho thấy sức hủy diệt hoặc hậu quả khôn lường của năng lượng hạt nhân khi bị lạm dụng hoặc mất kiểm soát. Smolensk hôm nay, trong bối cảnh chiến tranh Ukraine, đang gợi mở một kịch bản mới: nếu hạt nhân bị đưa vào bàn cờ chính trị và quân sự, thì hậu quả sẽ không còn là tai nạn, mà là thảm họa do con người chủ ý gây ra.

Thế giới cần tỉnh táo. Đã đến lúc cộng đồng quốc tế phải đặt ra một nguyên tắc bất di bất dịch: mọi cơ sở hạt nhân – dù ở bất cứ đâu – đều phải được đặt ngoài vòng chiến sự. Bởi chỉ cần một sự liều lĩnh, cái giá phải trả sẽ không còn giới hạn trong biên giới Ukraine hay Nga, mà sẽ trở thành di sản đen tối cho toàn cầu.

Từ góc nhìn này, vụ việc ở Smolensk không đơn thuần là một thông tin thời sự. Nó phản ánh một nguy cơ có thể định hình trật tự an ninh thế giới trong tương lai. Và đó cũng là lý do vì sao, hơn lúc nào hết, tiếng nói của hòa bình, của đối thoại, của trách nhiệm quốc tế cần phải vang lên mạnh mẽ hơn bất kỳ khẩu hiệu chiến tranh nào.