Chia sẻ

Tre Làng

Khi cái đầu đóng kín, mọi ngôn ngữ đều thành tội lỗi

Lâm Trực@

Đà Nẵng, ngày 15/5/2025 - Ở nơi mà một lời đề xuất khoa học cũng có thể thổi bùng lên cơn cuồng nộ như lũ quét, thì người dám nghĩ khác - dù chỉ khác nửa âm tiết - cũng đã là kẻ phạm tội. Không tội hình sự. Mà tội… phản cảm. Tội… lạc giọng giữa một bản đồng ca toàn những nốt giả thanh, gào gẫm và hí hửng trong sự dốt nát tự hào.

Ông giáo già ấy - một người suốt hai mươi năm gò lưng giữa bụi sách và cô đơn, gọt từng con chữ với ước vọng đổi thay - có thể sai. Nhưng thứ ông làm là lao động tri thức, không phải buôn bán lừa đảo hay bày trò giải trí cho thiên hạ ném đá giải sầu.

Vậy mà chỉ sau một bài báo tít giật, một đám đông bỗng gào lên như vừa phát hiện một tội ác tày đình. Những bàn phím tung hê từng cú đánh như roi, vả vào mặt một người già chỉ vì ông dám đặt câu hỏi: “Chữ Việt hiện nay đã tối ưu chưa?

Họ không đọc. Họ không hiểu. Họ chỉ thấy lạ. Mà lạ thì phải chửi. Họ quen với thói quen như cái chăn cũ kỹ, rách nhưng không ai dám vứt vì sợ đêm lạnh.

Họ nguyền rủa ông. Họ nhạo báng học hàm ông. Họ xúc phạm cả tư cách học thuật - như thể tri thức là món hàng bán ngoài chợ, ai thích thì mua, ai ghét thì ném xuống đất giẫm lên.

Tôi không bênh ông. Tôi cũng không vỗ tay cho thứ chữ cải tiến kia - dù tiết kiệm giấy, dù dễ học hơn - vì cái mới nào chẳng có gai? Nhưng tôi bênh cái quyền được đặt vấn đề. Tôi bênh cái nỗ lực dũng cảm của một kẻ cô độc, dám thắp lên que diêm sáng trong căn phòng ẩm mốc đầy định kiến.

Cái đám đông này - vốn quen cúi đầu - luôn giật mình khi có ai ngẩng lên. Nó sẽ lập tức trừng phạt người dám mở lời, vì chính sự im lặng đã trở thành một tôn giáo. Bất kỳ ai nói khác, dù chỉ một dấu hỏi, đều bị đuổi ra khỏi đền thờ của đám đông.

Chúng ta, cái đám người đang hí hửng vì “vạch mặt một PGS”, có tự hỏi xem mình đã phản biện được điều gì không? Hay chỉ đơn giản là trút lên ông ta cơn giận dữ dồn nén từ bao thất vọng, bao bất lực trong đời sống giả mạo này?

Có thể ông sai. Và khoa học cho phép sai. Nhưng nếu không có người đặt câu hỏi, không có người vấp ngã, không có người bị ném đá - thì đám đông sẽ mãi mãi sống trong sự trì trệ của chính nó.

Chửi một người không khiến ta khôn ngoan hơn. Nhưng biết lắng nghe một người - dù khác mình - là hành động của một xã hội trưởng thành.

Đáng sợ không phải là chữ viết lạ. Đáng sợ là một dân tộc mà cái đầu đã khóa kín bằng bê tông, còn cái miệng thì mở hết cỡ để ném đá.

5 nhận xét:

  1. Có những trang báo giật tít về cụ rất đáng trách, phải gọi là báo "bẩn" luôn ấy. Cả cuộc đời cụ cống hiến cho cách mạng, cho sự nghiệp giáo dục, cho ngành phiên dịch Việt nam, cho văn hóa - ngoại giao Nga/Liên Xô - Việt Nam mà chúng nó không nói. Chúng nó cứ dắt mũi và cứ đưa cái nghiên cứu tiếng việt của cụ vào tiêu đề bài đăng cụ mất. Quá là rác rưởi!

    Trả lờiXóa
  2. Nói đơn giản, chừng nào còn "núp bóng" được, chưa bị xử lý hoặc chưa thấy được hậu quả rõ ràng của việc phát ngôn bừa bãi trên mạng; chừng nào còn trông chờ vào cái gọi là "ý thức của mỗi người" trên không gian mạng thì sẽ còn tình trạng như trên bài viết.

    Trả lờiXóa
  3. Tới khi bác mất và qua các trang thông tin tôi mới được biết thêm về những đóng góp của bác đối với đất nước. Dù rằng đã muộn, nhưng tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến bác và kính mong bác an nghỉ. Mong câu chuyện về tinh thần kiên định, về những nỗ lực cống hiến không ngừng nghỉ của bác vì đất nước sẽ được lan truyền, được tiếp nối đến thế hệ mai sau

    Trả lờiXóa
  4. thật ra những kẻ chửi bới ông, xúc phạm ông chỉ là đang đú đởn, đang hùa theo những nhóm người nông cạn khác chửi bới một Phó Giáo sư, học hàm mà chắc trong số họ chẳng có đến chục người chạm đến được. Họ đâu có đọc, đâu có biết ông đã nghiên cứu gì, họ chỉ chửi cho sướng mồm họ, lợi dụng mạng xã hội để thoải mái công kích người khác

    Trả lờiXóa
  5. hồi đó đọc các nghiên cứu của bác, thấy nhiều người chửi bác quá, họ cùng với báo chí ùa vào công kích bác như thể bác là tội đồ của cả đất nước. Đây là đề tài nghiên cứu cấp nhà nước mà, đâu phải tham ô tham nhũng gì. Chỉ là những thành tựu của bác không được mọi người công nhận thôi

    Trả lờiXóa

Tìm kiếm mở rộng

Google TreLang

Tre Làng

Thông kê truy cập

Lưu trữ Blog