Giữa cái nắng tháng Tám, ý chí người lính sáng lên như thép

Lâm Trực@

Có những điều ta phải chứng kiến bằng chính đôi mắt, lắng nghe bằng chính trái tim thì mới hiểu hết được: vì sao một dân tộc có thể vượt qua bao cuộc chiến, chiến thắng nghèo đói, và đi lên từ tro tàn đổ nát. Một buổi sáng tháng Tám, khi Hà Nội như nín thở trong nắng chang chang, tôi đứng ở khuôn viên Đại học Quốc gia Hà Nội tại Hòa Lạc – nơi đang diễn ra các buổi tập luyện chuẩn bị cho lễ duyệt binh kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9 – và bỗng hiểu ra điều đó.

Ánh nắng xuyên qua vòm cây, dội xuống mặt đất thứ ánh sáng gắt gao đến bỏng rát. Người thường có thể nhăn mặt, lùi bước, kiếm chỗ râm. Nhưng ở kia, những người lính – họ không lùi. Trái lại, họ bước đều, thẳng hàng, tiếng giày nện xuống nền xi măng vang lên như nhịp trống của một dàn nhạc thép. Tiếng hô dõng dạc cất lên, xuyên qua cả tầng không gian oi ả, dội vào núi rừng rồi trở lại, cộng hưởng như hồi âm của Tổ quốc đang tự nói với mình: "Ta chưa bao giờ gục ngã."

Họ là ai? Là những chàng trai trẻ, và những cô gái trẻ, có thể còn chưa đầy 25 tuổi, đến từ mọi miền Tổ quốc – miền núi, đồng bằng, hải đảo. Có những người là chiến sĩ nghĩa vụ, có người là sỹ quan chuyên nghiệp, có cả những nữ chiến sĩ với ánh mắt cương nghị và nụ cười rất dịu dàng sau giờ nghỉ. Họ đến đây không phải để thi thố, không phải để trình diễn – mà để thể hiện một khí phách rất Việt Nam: sự chuẩn bị nghiêm túc và đầy tôn nghiêm cho ngày lễ trọng đại của dân tộc.

Không có cái đẹp nào đến từ nhung lụa, mà không có giọt mồ hôi rơi xuống. Những tấm áo thấm đẫm mồ hôi, những đôi giày sờn gót, những ánh mắt nheo lại dưới nắng… đều là những bằng chứng của lao động, rèn luyện, ý chí và trách nhiệm. Có người lính ngất dưới nắng, đồng đội dìu vào, y tá sơ cứu, rồi người ấy lại đứng dậy, xin được tập tiếp. Không ai bảo đó là anh hùng – bởi với họ, đó là chuyện bình thường. Nhưng đối với người quan sát, điều bình thường ấy lại trở thành phi thường.

Chúng ta sống trong thời bình đã lâu, đến mức nhiều người trẻ đã quên mất rằng: hòa bình không phải là món quà ngẫu nhiên của lịch sử. Nó là kết tinh của biết bao hy sinh, mất mát, công sức và cả sự lặng thầm của những người không mong nổi danh. Những chiến sĩ tập luyện dưới trời nắng cháy ấy – họ là một phần của sự lặng thầm ấy.

Có lần tôi hỏi một chiến sĩ đang nghỉ giải lao ngắn ngủi dưới bóng cây: “Em có thấy khổ không?” Cậu mỉm cười, ánh mắt như vỡ ra sự trong trẻo: “Dạ không ạ. Em chỉ mong duyệt binh xong, ba mẹ em ở quê thấy em trên tivi, sẽ vui.” Một mong ước đơn sơ đến mức khiến tôi rưng rưng. Giữa những hào quang biểu tượng, hóa ra cái động lực lớn nhất vẫn là lòng hiếu thảo, tình cảm gia đình, và niềm kiêu hãnh giản dị được góp phần vào ngày hội non sông.

Tôi nghĩ, nếu người dân cả nước được chứng kiến những ngày tập luyện gian khổ mà đầy quyết tâm của họ – chắc hẳn ai cũng sẽ cảm thấy tự hào. Đằng sau sự hoành tráng của lễ duyệt binh là sự nhẫn nại, là khổ luyện, là một quá trình kết tinh tinh thần kỷ luật quân đội, sự hy sinh cá nhân cho cái chung. Đó là bài học mà không giáo trình nào dạy được, ngoài chính đời sống.

Lễ duyệt binh 2/9 sắp tới sẽ là một chương hồi trang trọng của lịch sử hiện đại Việt Nam. Nhưng phía sau sự trang trọng đó, là những bước chân đã rướm máu, những ánh mắt cháy rực niềm tin, và những bàn tay siết chặt vì lý tưởng chung. Họ không hô khẩu hiệu, không cần lời khen. Họ chỉ lặng lẽ bước đi – như dòng sông âm thầm chảy dưới lòng đất, nuôi dưỡng sự sống của cả một dân tộc.

Chúng ta nợ họ một lời biết ơn – không phải vì họ chịu nắng, chịu khổ, mà vì họ đã giữ cho tinh thần Việt Nam không bao giờ lụi tắt trong bất kỳ hoàn cảnh nào.