Nợ thuế xăng dầu: Nỗi lo của nền kinh tế

Khoai@

Sáng nay 8/1/2024 tình cờ đọc được bài "Bị cưỡng chế thuế hơn 1.100 tỷ đồng, ‘đại gia’ xăng dầu lên tiếng" đăng trên VietnamNet Theo đó, CTCP Thương mại Đầu tư Dầu khí Nam Sông Hậu bị cưỡng chế thuế hơn nghìn tỷ đồng và Công ty này cam kết sẽ hoàn thành nghĩa vụ thuế trong thời gian sớm nhất, chậm nhất là ngày 30/6/2024. Đây mới chỉ là con số nợ thuế của một doanh nghiệp xăng dầu, nhưng nếu nhìn rộng ra, nó lại là nỗi lo của nền kinh tế.

Trong những năm gần đây, tình trạng nợ thuế của các doanh nghiệp xăng dầu ngày càng trở nên nghiêm trọng. Theo thống kê của Tổng cục Thuế, tính đến hết tháng 11/2023, số tiền nợ thuế của các doanh nghiệp xăng dầu trên cả nước đã lên tới hơn 6.000 tỷ đồng, trong đó riêng nợ thuế bảo vệ môi trường là hơn 4.000 tỷ đồng.

Đáng chú ý, nhiều doanh nghiệp xăng dầu có quy mô lớn, hoạt động lâu năm, đóng góp đáng kể cho nền kinh tế cũng đang nằm trong danh sách nợ thuế. Điển hình như CTCP Thương mại Đầu tư Dầu khí Nam Sông Hậu (NSH Petro) với khoản nợ thuế hơn 1.100 tỷ đồng; CTCP Tập đoàn Thiên Minh Đức (TMG) với khoản nợ thuế hơn 728 tỷ đồng; Công ty TNHH vận tải thủy bộ Hải Hà (Hải Hà) với khoản nợ thuế hơn 500 tỷ đồng...

Nợ thuế xăng dầu gây ra những hệ luỵ nghiêm trọng. Trước tiên nó làm giảm nguồn thu ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến việc thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, ảnh hưởng đến việc đảm bảo an sinh xã hội, quốc phòng an ninh; ảnh hưởng đến khả năng huy động nguồn lực cho phát triển. 

Đối với chính các doanh nghiệp xăng dầu, việc nợ thuế khiến doanh nghiệp bị hạn chế hoạt động, khó tiếp cận các nguồn vốn, tín dụng, gây khó khăn cho sản xuất kinh doanh. Ở phương diện khác, nó tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp, làm giảm hiệu quả kinh doanh.

Về mặt xã hội, nợ thuế gây bức xúc trong dư luận. Người dân cho rằng, các doanh nghiệp này đã lợi dụng kẽ hở của pháp luật để trốn tránh nghĩa vụ nộp thuế, gây thất thu cho ngân sách nhà nước. Điều này dẫn đến việc làm giảm lòng tin của người dân đối với doanh nghiệp, ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp trên thị trường.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ thuế của các doanh nghiệp xăng dầu. Một trong những nguyên nhân chính là do giá xăng dầu thế giới biến động mạnh, khiến các doanh nghiệp phải đối mặt với khó khăn về tài chính. Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp còn lợi dụng kẽ hở trong quy định của pháp luật để trốn thuế, gian lận thuế.

Ngoài ra, có thể kể đến các nguyên nhân khác như: Việc kiểm tra, giám sát của cơ quan chức năng đối với hoạt động kinh doanh xăng dầu còn chưa được thực hiện thường xuyên, chặt chẽ; sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng như cơ quan thuế, cơ quan hải quan, cơ quan công an,... trong việc kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật về thuế còn chưa chặt chẽ. Điều này đã khiến cho việc phát hiện, xử lý các hành vi trốn, lậu thuế, nợ thuế gặp nhiều khó khăn.

Để khắc phục tình trạng nợ thuế xăng dầu, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, bao gồm cơ quan thuế, cơ quan quản lý giá, cơ quan quản lý cạnh tranh. Các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi trốn thuế, gian lận thuế. Bên cạnh đó, cần có các giải pháp hỗ trợ cho các doanh nghiệp xăng dầu gặp khó khăn về tài chính, giúp các doanh nghiệp này vượt qua khó khăn, ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh.

Dưới góc nhìn của một bạn đọc, có thể chỉ ra một vài công việc cần làm như sau:

 - Tăng cường công tác quản lý thuế, rà soát, kiểm tra chặt chẽ việc kê khai, nộp thuế của các doanh nghiệp xăng dầu.

- Tăng cường phối hợp trong công tác thanh tra, kiểm tra. Các hành vi trốn thuế, gian lận thuế cần được xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, kể cả xử lý hình sự.

- Cải thiện chính sách thuế, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp. Trước mắt, tập trung vào cải thiện thủ tục hành chính về thuế. Theo đó, các thủ tục hành chính về thuế cần được cải thiện, đơn giản hóa, thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc thực hiện nghĩa vụ nộp thuế.

- Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Theo đó, các trường hợp vi phạm cần được xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, nhằm răn đe, phòng ngừa vi phạm. 

- Coi trọng việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật về thuế cho doanh nghiệp và người dân, qua đó, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật về thuế của doanh nghiệp và người dân.

- Về phía người dân, cần tích cực tham gia giám sát, tố giác các trường hợp vi phạm về thuế và góp ý, kiến nghị với các cơ quan chức năng để nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế.

Ngoài ra, ở tầm vĩ mô, nhà nước cũng cần có các giải pháp hỗ trợ cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn, ổn định sản xuất kinh doanh, từ đó có khả năng nộp thuế đầy đủ cho Nhà nước.

Cuối cùng, việc khắc phục tình trạng nợ thuế xăng dầu là một vấn đề quan trọng, cần được các cấp, các ngành quan tâm giải quyết. Nếu không kịp thời khắc phục, tình trạng này sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho nền kinh tế.